<HTML>
<HEAD>

</HEAD>
<BODY background="../../images/tre01.jpg">
<H1>
Trường hận ca 長恨歌
</H1>
<H2>Tác giả: Bạch Cư Dị 白居易, Tản Đà dịch thơ</H2>
<A HREF="http://nguyendu.com.free.fr/">http://nguyendu.com.free.fr</A>

<FONT COLOR="DarkBlue">
<P>
<H2><B>Bùi Giáng</B> giới thiệu:</H2>

(…) Tản Đà đã góp phần sáng tạo, đúng hơn là ông đã tái tạo thi phẩm của Bạch Cư Dị cho hồn nhạc Việt lên tiếng dậy dàng.
<BR>(…) Các bạn sẽ có nhiều dịp đối chiếu nguyên tác với dịch phẩm để có một quan niệm chính xác về hồn thơ của hai thi hào hai xứ, 
<BR>biểu chứng hai thời kỳ văn chương toàn thịnh của Việt Nam và Trung Quốc nối liền bằng mười một thế kỷ thâm giao. 
<BR>Tôi tin rằng « Trường Hận Ca » của Tản Đà là đỉnh cao nhất của nền thi ca Việt Nam tiền bán thế kỷ XX.

<BR><BR>
(<I>Giảng Luận về Tản Đà Nguyễn Khắc Hiếu</I>, Nhà xuất bản Văn Học, Việt Nam 2001)
</P>
</FONT>
<!--Tản Đà dịch thơ --!>

<HR>
<CENTER>
<TABLE BORDER=0>
<TR>
<TD>1</TD>
<TD> Đức vua Hán mến người khuynh quốc,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>2</TD>
<TD> Trải bao năm tìm chuốc công toai.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>3</TD>
<TD> Nhà Dương có gái mới choai,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>4</TD>
<TD> Buồng xuân khóa kín chưa ai bạn cùng.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>5</TD>
<TD> Lạ gì của tuyết đông ngọc đúc,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>6</TD>
<TD> Chốn ngai vàng phút chốc ngồi bên.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>7</TD>
<TD> Một cười trăm vẻ thiên nhiên,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>8</TD>
<TD> Sáu cung nhan sắc thua hờn phấn son.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>9</TD>
<TD> Trời xuân lạnh suối tuôn mạch ấm,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>10</TD>
<TD> Da mỡ đông kỳ tắm ao Hoa.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>11</TD>
<TD> Vua yêu bận ấy mới là,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>12</TD>
<TD> Con hầu nâng dậy coi đà mệt thay!</TD>
</TR>
<TR>
<TD>13</TD>
<TD> Vàng nhẹ bước lung lay tóc mái,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>14</TD>
<TD> Màn phù dung êm ái đêm xuân.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>15</TD>
<TD> Đêm xuân vắn vủn có ngần,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>16</TD>
<TD> Ngai rồng từ đấy chậm phần vua ra.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>17</TD>
<TD> Suốt ngày tháng tiệc hoa vua mãi,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>18</TD>
<TD> Đêm xuân tàn xuân lại còn đêm,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>19</TD>
<TD> Ba nghìn xinh đẹp chị em,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>20</TD>
<TD> Ba nghìn yêu quý chất nêm một mình.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>21</TD>
<TD> Nhà vàng đúc đêm thanh ôm ấp,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>22</TD>
<TD> Lầu ngọc cao, say ắp màn xuân.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>23</TD>
<TD> Anh em sướng đủ mọi phần,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>24</TD>
<TD> Mà cho thiên hạ có lần rẻ trai.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>25</TD>
<TD> Vẳng tiên Nhạc khắp nơi nghe biết,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>26</TD>
<TD> Làn gió đưa cao tít Ly Cung.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>27</TD>
<TD> Suốt ngày múa hát thung dung,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>28</TD>
<TD> Tiếng tơ, tiếng trúc say lòng quân vương.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>29</TD>
<TD> Ầm tiếng trống Ngư Dương kéo đến,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>30</TD>
<TD> Khúc Nghê Thường tan biến như không.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>31</TD>
<TD> Chín lần thành khuyết bụi tung,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>32</TD>
<TD> Nghìn xe, muôn ngựa chơi vùng Tây Nam.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>33</TD>
<TD> Đi lại đứng hơn trăm dặm đất,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>34</TD>
<TD> Cờ Thúy Hoa bóng phất lung lay.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>35</TD>
<TD> Sáu quân rùng rắng làm rầy,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>36</TD>
<TD> Mày ngài trước ngựa lúc này thương ôi!</TD>
</TR>
<TR>
<TD>37</TD>
<TD> Ai người nhặt thoa rơi bỏ đất,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>38</TD>
<TD> Ôi Thúy Kiều ngọc nát vàng phai.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>39</TD>
<TD> Quân vương bưng mặt cho rồi,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>40</TD>
<TD> Quay đầu trông lại, máu rơi lệ dàn.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>41</TD>
<TD> Gió tung bụi mê man tản mác,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>42</TD>
<TD> Đường thang mây Kiếm Các lần đi.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>43</TD>
<TD> Vắng tanh dưới núi Nga My,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>44</TD>
<TD> Mặt trời nhạt thếch, tinh kỳ buồn tênh.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>45</TD>
<TD> Đất Ba Thục non xanh, nước biếc,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>46</TD>
<TD> Lòng vua cha thương tiếc hôm mai.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>47</TD>
<TD> Thấy trăng luống đã đau người,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>48</TD>
<TD> Đêm mưa đứt ruột, canh dài tiếng chuông.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>49</TD>
<TD> Phúc trời đất quay cuồng vận số,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>50</TD>
<TD> Bánh xe rồng đến chỗ ngày xưa.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>51</TD>
<TD> Đất bùn chỗ chết còn trơ!</TD>
</TR>
<TR>
<TD>52</TD>
<TD> Thấy đây mặt ngọc, bây giờ Mã Ngôi!</TD>
</TR>
<TR>
<TD>53</TD>
<TD> Đầm vạt áo vua tôi giọt lệ,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>54</TD>
<TD> Gióng dây cương ngựa tế về Đông.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>55</TD>
<TD> Cảnh xưa dương liễu, phù dung,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>56</TD>
<TD> Vị Ương, Thái Dịch, hồ cung vẹn mười.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>57</TD>
<TD> Phù Dung đó! Mặt ai đâu tá?</TD>
</TR>
<TR>
<TD>58</TD>
<TD> Mày liễu đâu? Cho lá còn như!</TD>
</TR>
<TR>
<TD>59</TD>
<TD> Càng trông hoa liễu năm xưa,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>60</TD>
<TD> Càng xui nước mắt như mưa ướt đầm.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>61</TD>
<TD> Xuân đào lý gió đêm huê nở,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>62</TD>
<TD> Thu khi mưa rụng lá thu đồng.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>63</TD>
<TD> Kìa Nam Uyển, nọ Tây Cung,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>64</TD>
<TD> Đầy thềm ai quét lá hồng thu rơi.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>65</TD>
<TD> Vườn lê cũ những ai con hát,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>66</TD>
<TD> Mái tóc coi trắng phớt lạ lùng.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>67</TD>
<TD> Những ai coi giữ tiêu phòng?</TD>
</TR>
<TR>
<TD>68</TD>
<TD> Mày xanh thuở ấy nay cùng già nhăn.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>69</TD>
<TD> Trước cung điện nhìn sân đêm tối,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>70</TD>
<TD> Đom đóm bay gợi mối u sầu.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>71</TD>
<TD> Ngọn đèn khêu đã cạn dầu,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>72</TD>
<TD> Khó thay! giấc ngủ dễ hầu ngủ xong!</TD>
</TR>
<TR>
<TD>73</TD>
<TD> Tiếng canh tối từng tùng điểm trống,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>74</TD>
<TD> Năm canh dài chẳng giống đêm xưa.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>75</TD>
<TD> Sông Ngân lấp lánh sao thưa,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>76</TD>
<TD> Trời chưa muốn sáng, sao chưa sáng trời?</TD>
</TR>
<TR>
<TD>77</TD>
<TD> Trên mái ngói sương rơi áo lạnh,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>78</TD>
<TD> Trong chăn nằm bên cạnh là ai?</TD>
</TR>
<TR>
<TD>79</TD>
<TD> Cách năm sống thác đôi nơi,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>80</TD>
<TD> Thấy đâu hồn phách vãng lai giấc nồng!</TD>
</TR>
<TR>
<TD>81</TD>
<TD> Khách đạo sĩ Lâm Cùng có gã,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>82</TD>
<TD> Chơi Hồng Đô phép lạ thần thông.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>83</TD>
<TD> Xót vì vua chúa nhớ nhung,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>84</TD>
<TD> Mời sai phương sĩ hết lòng ra tay.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>85</TD>
<TD> Cưỡi luồng gió như bay như biến,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>86</TD>
<TD> Trên trời xanh, dưới đến đất đen.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>87</TD>
<TD> Hai nơi bích lạc, hoàng tuyền,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>88</TD>
<TD> Dưới trên tìm khắp, mơ huyền thấy chi.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>89</TD>
<TD> Sực nghe nói tìm đi mé bể,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>90</TD>
<TD> Có non tiên ngoài phía hư không.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>91</TD>
<TD> Rỡ ràng cung điện linh lung,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>92</TD>
<TD> Xa trông năm sắc mây lồng đẹp sao!</TD>
</TR>
<TR>
<TD>93</TD>
<TD> Trong tha thướt biết bao tiên tử,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>94</TD>
<TD> Một nàng tiên tên chữ Ngọc Chân.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>95</TD>
<TD> Mặt hoa da tuyết trắng ngần,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>96</TD>
<TD> Dáng như người ấy có phần phải chăng?</TD>
</TR>
<TR>
<TD>97</TD>
<TD> Mái tây gõ cửa vàng then ngọc,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>98</TD>
<TD> Cậy đưa tin Tiểu Ngọc, Song Thành.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>99</TD>
<TD> Nghe tin sứ giả Hán Đình,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>100</TD>
<TD> Cửu Hoa trong trướng giật mình giấc mơ.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>101</TD>
<TD> Cầm áo dây, thẩn thơ buồn bực,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>102</TD>
<TD> Mở rèm châu bình bạc lần ra.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>103</TD>
<TD> Bâng khuâng nửa mái tây tà,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>104</TD>
<TD> Thềm cao xuống chiếc mũ hoa lệch đầu.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>105</TD>
<TD> Phới tay áo, bay màu ngọn gió,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>106</TD>
<TD> Giống Nghê Thường khúc múa năm xưa.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>107</TD>
<TD> Lệ dàn mặt ngọc lưa thưa,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>108</TD>
<TD> Cành lê hoa chíu hạt mưa xuân đầm.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>109</TD>
<TD> Ngừng nước mắt âm thầm buồn bã,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>110</TD>
<TD> Đội ơn lòng, xin tạ quân vương.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>111</TD>
<TD> Từ ngày cách trở đôi phương,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>112</TD>
<TD> Vắng tanh tăm tiếng, mơ màng hình dong.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>113</TD>
<TD> Nơi Đế điện rứt vòng ân ái,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>114</TD>
<TD> Chốn Tiên Cung thư thái tháng ngày,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>115</TD>
<TD> Cõi trần ngoảnh lại mà hay,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>116</TD>
<TD> Tràng An chẳng thấy, thấy đầy bụi nhơ.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>117</TD>
<TD> Lấy chi tỏ tình xưa thâm thú?</TD>
</TR>
<TR>
<TD>118</TD>
<TD> Gửi cành thoa vật cũ cầm xuôi.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>119</TD>
<TD> Thoa vàng hộp khảm phân đôi,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>120</TD>
<TD> Nửa xin để lại, nửa thời đem đi.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>121</TD>
<TD> Chỉ xin nguyện lòng ghi tạc dạ,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>122</TD>
<TD> Tựa thoa vàng bền chắc không phai,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>123</TD>
<TD> Thời cho cách trở đôi nơi,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>124</TD>
<TD> Nhân gian rồi với trên trời gặp nhau.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>125</TD>
<TD> Ân cần dặn mấy câu lâm biệt,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>126</TD>
<TD> Lời thề xưa lòng biết với lòng,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>127</TD>
<TD> Là đêm Trùng Thất ngồi chung,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>128</TD>
<TD> Trường Sinh sân điện vắng không bóng người.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>129</TD>
<TD> Xin kết nguyện chim trời liền cánh,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>130</TD>
<TD> Xin làm cây cành nhánh liền nhau,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>131</TD>
<TD> Thấm chi trời đất dài lâu,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>132</TD>
<TD> Giận này dằng dặc dễ hầu có nguôi …</TD>
</TR>
</TABLE>
</CENTER>
<HR>

<a name="TOP"></a>

<BR><BR>
<H2>Nguyên văn, phiên âm, dịch nghĩa, dịch thơ</H2>

<TABLE BORDER=0>

<TR>
<TD WIDTH="1%">1</TD>
<TD WIDTH="3%">漢皇重色思傾國</TD>
<TD WIDTH="5%"> Hán Hoàng <A HREF="#1">(1)</A> trọng sắc tư khuynh quốc</TD>
<TD WIDTH="5%"> Vua Hán trọng sắc đẹp, luôn luôn nghĩ đến người nghiêng nước nghiêng thành.</TD>
<TD WIDTH="10%"> Đức vua Hán mến người khuynh quốc,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>2</TD>
<TD>御宇多年求不得</TD>
<TD> Ngự vũ đa niên cầu bất đắc</TD>
<TD> Tuy tại vị đã lâu năm, vẫn chưa tìm được người vừa ý.</TD>
<TD> Trải bao năm tìm chuốc công toai.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>3</TD>
<TD>楊家有女初長成</TD>
<TD> Dương gia hữu nữ sơ trưởng thành</TD>
<TD> Nhà họ Dương có một người con gái vừa đến tuổi trưởng thành,</TD>
<TD> Nhà Dương có gái mới choai,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>4</TD>
<TD>養在深閨人未識</TD>
<TD> Dưỡng tại thâm khuê nhân vị thức</TD>
<TD> nuôi trong phòng khuê kín, chưa ai biết.</TD>
<TD> Buồng xuân khóa kín chưa ai bạn cùng.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>5</TD>
<TD>天生麗質難自棄</TD>
<TD> Thiên sinh lệ chất nan tự khí</TD>
<TD> Trời sinh ra chất đẹp đẽ, khó có thể bỏ đi được.</TD>
<TD> Lạ gì của tuyết đông ngọc đúc,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>6</TD>
<TD>一朝選在君王側</TD>
<TD> Nhất triêu tuyển tại quân vương trắc</TD>
<TD> Một buổi sáng kia, thiếu nữ được tuyển vào ở bên vua.</TD>
<TD> Chốn ngai vàng phút chốc ngồi bên.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>7</TD>
<TD>回眸一笑百媚生</TD>
<TD> Hồi mâu nhất tiếu bách mị sinh</TD>
<TD> Nàng liếc mắt lại, mỉm một nụ cười, trăm vẻ đẹp phát sinh,</TD>
<TD> Một cười trăm vẻ thiên nhiên,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>8</TD>
<TD>六宮粉黛無顏色</TD>
<TD> Lục cung phấn đại vô nhan sắc</TD>
<TD> khiến cho các phi tần trong cung đều như không có nhan sắc.</TD>
<TD> Sáu cung nhan sắc thua hờn phấn son.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>9</TD>
<TD>春寒賜浴華清池</TD>
<TD> Xuân hàn tứ dục Hoa Thanh trì <A HREF="#2">(2)</A></TD>
<TD> Mùa xuân nhà vua cho nằng tắm ở ao Hoa Thanh.</TD>
<TD> Trời xuân lạnh suối tuôn mạch ấm,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>10</TD>
<TD>溫泉水滑洗凝脂</TD>
<TD> Ôn tuyền thủy hoạt tẩy ngưng chi</TD>
<TD> Nước suối ấm chảy mau, rửa thân thể mịn màng như mỡ đọng.</TD>
<TD> Da mỡ đông kỳ tắm ao Hoa.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>11</TD>
<TD>侍兒扶起嬌無力</TD>
<TD> Thị nhi phù khởi kiều vô lực</TD>
<TD> Con hầu nâng dậy, nàng yếu đuối tưởng chừng như không có sức để đứng lên nổi.</TD>
<TD> Vua yêu bận ấy mới là,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>12</TD>
<TD>始是新承恩澤時</TD>
<TD> Thủy thị tân thừa ân trạch thì</TD>
<TD> Đó là lúc nàng bắt đầu được thừa ân vua.</TD>
<TD> Con hầu nâng dậy coi đà mệt thay!</TD>
</TR>
<TR>
<TD>13</TD>
<TD>雲鬢花顏金步搖</TD>
<TD> Vân mấn hoa nhan kim bộ dao <A HREF="#3">(3)</A></TD>
<TD> Mặt nàng đẹp như hoa, tóc mượt như mây, cài chiếc bộ dao bằng vàng.</TD>
<TD> Vàng nhẹ bước lung lay tóc mái,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>14</TD>
<TD>芙蓉帳暖度春宵</TD>
<TD> Phù dung trướng noãn độ xuân tiêu</TD>
<TD> Nàng cùng vua trải qua đêm xuân trong trướng Phù Dung ấm áp.</TD>
<TD> Màn phù dung êm ái đêm xuân.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>15</TD>
<TD>春宵苦短日高起</TD>
<TD> Xuân tiêu khổ đoản nhật cao khởi</TD>
<TD> Đêm xuân tiếc rằng ngắn ngủi, mặt trời lên cao, mới trở dậy.</TD>
<TD> Đêm xuân vắn vủn có ngần,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>16</TD>
<TD>從此君王不早朝</TD>
<TD> Tòng thử quân vương bất tảo triều</TD>
<TD> Từ đó vua không ra ngự triều sớm nữa.</TD>
<TD> Ngai rồng từ đấy chậm phần vua ra.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>17</TD>
<TD>承歡侍宴無閑暇</TD>
<TD> Thừa hoan thị yến vô nhàn hạ</TD>
<TD> Nàng chiều theo thú vui của vua, chầu chực nơi yến tiệc, không lúc nào nhàn rỗi.</TD>
<TD> Suốt ngày tháng tiệc hoa vua mãi,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>18</TD>
<TD>春從春遊夜專夜</TD>
<TD> Xuân tòng xuân du dạ chuyển dạ</TD>
<TD> Nàng cùng vua vui chơi hết mùa xuân này đến mùa xuân khác, hết đêm này đến đêm khác.</TD>
<TD> Đêm xuân tàn xuân lại còn đêm,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>19</TD>
<TD>後宮佳麗三千人</TD>
<TD> Hậu cung giai lệ tam thiên nhân</TD>
<TD> Người đẹp chốn hậu cung có tới ba nghìn,</TD>
<TD> Ba nghìn xinh đẹp chị em,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>20</TD>
<TD>三千寵愛在一身</TD>
<TD> Tam thiên sủng ái tại nhất thân</TD>
<TD> nhưng lòng sủng ái của nhà vua tập trung tại một mình nàng.</TD>
<TD> Ba nghìn yêu quý chất nêm một mình.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>21</TD>
<TD>金星妝成嬌侍夜</TD>
<TD> Kim Tinh trang thành kiều thị dạ</TD>
<TD> Trong nhà vàng, sau khi trang điểm xong, nàng tới chầu vua vào lúc ban đêm.</TD>
<TD> Nhà vàng đúc đêm thanh ôm ấp,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>22</TD>
<TD>玉樓宴罷醉和春</TD>
<TD> Ngọc lâu yến bãi túy hòa xuân</TD>
<TD> Tại lầu ngọc, sau khi yến tiệc xong rồi, trong sự say sưa, có bào hàm tình xuân chan chứa.</TD>
<TD> Lầu ngọc cao, say ắp màn xuân.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>23</TD>
<TD>姊妹弟兄皆列士</TD>
<TD> Tỉ muội đệ huynh giai liệt sĩ</TD>
<TD> Chị em và anh em nàng đều được vua ban phẩm tước, cắt đất đai cho,</TD>
<TD> Anh em sướng đủ mọi phần,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>24</TD>
<TD>可憐光彩生門戶</TD>
<TD> Khà liên quang thái sinh môn hộ</TD>
<TD> khiến cho vẻ sáng sủa, đáng yêu phát sinh ra trong cửa nhà nàng.</TD>
<TD> Mà cho thiên hạ có lần rẻ trai.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>25</TD>
<TD>遂令天下父母心</TD>
<TD> Toại linh thiên hạ phụ mẫu tâm</TD>
<TD> Việc này làm cho lòng các bậc cha mẹ trong thiên hạ</TD>
<TD> Vẳng tiên Nhạc khắp nơi nghe biết,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>26</TD>
<TD>不重生男重生女</TD>
<TD> Bất trọng sinh nam trọng sinh nữ</TD>
<TD> không trọng sinh con trai nữa, mà trọng sự sinh con gái.</TD>
<TD> Làn gió đưa cao tít Ly Cung.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>27</TD>
<TD>驪宮高處入青雲</TD>
<TD> Ly Cung <A HREF="#4">(4)</A> cao xứ nhập thanh vân</TD>
<TD> Ly Cung cao chót vót lẫn vào trong mây xanh.</TD>
<TD> Suốt ngày múa hát thung dung,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>28</TD>
<TD>仙樂風飄處處聞</TD>
<TD> Tiên nhạc phong phiêu xứ xứ văn</TD>
<TD> Tiếng nhạc tiên theo gió thổi bay đi, khắp nơi đều nghe thấy.</TD>
<TD> Tiếng tơ, tiếng trúc say lòng quân vương.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>29</TD>
<TD>緩歌慢舞凝絲竹</TD>
<TD> Hoãn ca mạn vũ ngưng ti trúc</TD>
<TD> Điệu ca thong thả, điệu vũ nhẹ nhàng, hòa lẫn với tiếng tơ tiếng trúc, êm đềm.</TD>
<TD> Ầm tiếng trống Ngư Dương kéo đến,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>30</TD>
<TD>盡日君王看不足</TD>
<TD> Tận nhật quân vương khán bất túc</TD>
<TD> Suốt ngày, quân vương xem vẫn cho là không đủ.</TD>
<TD> Khúc Nghê Thường tan biến như không.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>31</TD>
<TD>漁陽鼙鼓動地來</TD>
<TD> Ngư Dương <A HREF="#5">(5)</A> bề cổ động địa lai</TD>
<TD> Tiếng trống tự đất Ngư Dương đưa lại vang động cả mặt đất,</TD>
<TD> Chín lần thành khuyết bụi tung,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>32</TD>
<TD>驚破霓裳羽衣曲</TD>
<TD> Kinh phá Nghê thường vũ y khúc <A HREF="#6">(6)</A></TD>
<TD> phá tan khúc nhạc Nghê-thường vũ-y.</TD>
<TD> Nghìn xe, muôn ngựa chơi vùng Tây Nam.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>33</TD>
<TD>九重城闕煙塵生</TD>
<TD> Cửu trùng thành khuyết yên trần sinh</TD>
<TD> Khói và bụi phát sinh ra ở chốn thành khuyết nhà vua</TD>
<TD> Đi lại đứng hơn trăm dặm đất,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>34</TD>
<TD>千乘萬騎西南行</TD>
<TD> Thiên thặng vạn kỵ tây nam hành</TD>
<TD> Nghìn cỗ xe, muôn con ngựa đi sang miền tây nam.</TD>
<TD> Cờ Thúy Hoa bóng phất lung lay.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>35</TD>
<TD>翠華搖搖行復止</TD>
<TD> Thúy Hoa dao dao hành phục chỉ</TD>
<TD> Cờ thúy hoa đương phất phới giong ruổi trên đường, bỗng dưng dừng lại,</TD>
<TD> Sáu quân rùng rắng làm rầy,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>36</TD>
<TD>西出都門百餘里</TD>
<TD> Tây xuất đô môn bách dư lý</TD>
<TD> lúc đoàn quân vừa ra khỏi cửa kinh đô hơn trăm dặm về phía tây.</TD>
<TD> Mày ngài trước ngựa lúc này thương ôi!</TD>
</TR>
<TR>
<TD>37</TD>
<TD>六軍不發無奈何</TD>
<TD> Lục quân bất phát vô nại hà</TD>
<TD> Sáu quân không chịu tiến, không biết làm sao.</TD>
<TD> Ai người nhặt thoa rơi bỏ đất,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>38</TD>
<TD>宛轉蛾眉馬前死</TD>
<TD> Uyển chuyển nga my mã tiền tử</TD>
<TD> Vua đành lòng để cho người đẹp uyển chuyển chết tại dưới ngựa.</TD>
<TD> Ôi Thúy Kiều ngọc nát vàng phai.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>39</TD>
<TD>花鈿委地無人收</TD>
<TD> Hoa điền <A HREF="#7">(7)</A> ủy địa vô nhân thu</TD>
<TD> Các đồ trang sức rơi trên mặt đất không ai nhặt lên.</TD>
<TD> Quân vương bưng mặt cho rồi,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>40</TD>
<TD>翠翹金雀玉搔頭</TD>
<TD> Thúy kiều kim tước ngọc tao đầu <A HREF="#8">(8)</A></TD>
<TD></TD>
<TD> Quay đầu trông lại, máu rơi lệ dàn.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>41</TD>
<TD>君王掩面救不得</TD>
<TD> Quân vương yểm diện cứu bất đắc</TD>
<TD> Quân vương đau đớn che mặt, không sao cứu nổi.</TD>
<TD> Gió tung bụi mê man tản mác,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>42</TD>
<TD>回看血淚相和流</TD>
<TD> Hồi khan huyết lệ tương hòa lưu</TD>
<TD> Quay đầu lại trông thấy cảnh thương tâm ấy, máu và nước mắt hoà lẫn nhau chảy xuống ròng ròng.</TD>
<TD> Đường thang mây Kiếm Các lần đi.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>43</TD>
<TD>黃埃散漫風蕭索</TD>
<TD> Hoàng ai tán mạn phong tiêu tác</TD>
<TD> Bụi vàng bay tản mát, gió thổi tiêu điều.</TD>
<TD> Vắng tanh dưới núi Nga My,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>44</TD>
<TD>雲棧縈紆登劍閣</TD>
<TD> Vân sạn oanh hu đăng Kiếm Các <A HREF="#9">(9)</A></TD>
<TD> Đường mây khuất khúc, quanh co đi lên Kiếm Các.</TD>
<TD> Mặt trời nhạt thếch, tinh kỳ buồn tênh.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>45</TD>
<TD>峨嵋山下少人行</TD>
<TD> Nga My <A HREF="#10">(10)</A> sơn hạ thiểu nhân hành</TD>
<TD> Dưới núi Nga My, ít người qua lại.</TD>
<TD> Đất Ba Thục non xanh, nước biếc,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>46</TD>
<TD>旌旗無光日色薄</TD>
<TD> Tinh kỳ vô quang nhật sắc bạc</TD>
<TD> Cờ quân không có ánh sáng trong sắc mặt trời  nhợt nhạt.</TD>
<TD> Lòng vua cha thương tiếc hôm mai.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>47</TD>
<TD>蜀江水碧蜀山青</TD>
<TD> Thục giang thủy bích Thục sơn thanh</TD>
<TD> Nước sông Thục biếc, núi Thục xanh xanh.</TD>
<TD> Thấy trăng luống đã đau người,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>48</TD>
<TD>聖主朝朝暮暮情</TD>
<TD> Thánh chúa triêu triêu mộ mộ tình</TD>
<TD> Tình quân vương khắc khoải sớm chiều không lúc nào nguôi.</TD>
<TD> Đêm mưa đứt ruột, canh dài tiếng chuông.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>49</TD>
<TD>行宮見月傷心色</TD>
<TD> Hành cung kiến nguyệt thương tâm sắc</TD>
<TD> Ở chốn hành cung, trông ánh trăng có màu sắc thương tâm.</TD>
<TD> Phúc trời đất quay cuồng vận số,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>50</TD>
<TD>夜雨聞鈴腸斷聲</TD>
<TD> Dạ vũ văn linh <A HREF="#11">(11)</A> trường đoạn thanh</TD>
<TD> Trong đêm mưa, nghe tiếng chiêng, toàn là những tiếng đoạn trường.</TD>
<TD> Bánh xe rồng đến chỗ ngày xưa.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>51</TD>
<TD>天旋地轉迴龍馭</TD>
<TD> Thiên toàn địa chuyển hồi long ngự</TD>
<TD> Trời xoay, đất chuyển, ngựa nhà vua trở về.</TD>
<TD> Đất bùn chỗ chết còn trơ!</TD>
</TR>
<TR>
<TD>52</TD>
<TD>到此躊躇不能去</TD>
<TD> Đáo thử trù trừ bất năng khứ</TD>
<TD> Đến nơi đây ngựa trù trừ không đi lên được.</TD>
<TD> Thấy đây mặt ngọc, bây giờ Mã Ngôi!</TD>
</TR>
<TR>
<TD>53</TD>
<TD>馬嵬坡下泥土中</TD>
<TD> Mã Ngôi <A HREF="#12">(12)</A> pha hạ nê thổ trung</TD>
<TD> Trong đám đất bùn dưới Mã Ngôi pha,</TD>
<TD> Đầm vạt áo vua tôi giọt lệ,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>54</TD>
<TD>不見玉顏空死處</TD>
<TD> Bất kiến ngọc nhan không tử xứ</TD>
<TD> không trông thấy chỗ người đẹp đã chết khi xưa.</TD>
<TD> Gióng dây cương ngựa tế về Đông.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>55</TD>
<TD>君臣相顧盡霑衣</TD>
<TD> Quân thần tương cố tận triêm y</TD>
<TD> Vua tôi nhìn nhau, hết thảy mọi người nước mắt đều tràn thấm áo.</TD>
<TD> Cảnh xưa dương liễu, phù dung,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>56</TD>
<TD>東望都門信馬歸</TD>
<TD> Đông vọng đô môn tín mã quy</TD>
<TD> Trông về cửa kinh đô phía đông, tin ở con ngựa trở về.</TD>
<TD> Vị Ương, Thái Dịch, hồ cung vẹn mười.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>57</TD>
<TD>歸來池苑皆依舊</TD>
<TD> Quy lai trì uyển giai y cựu</TD>
<TD> Về đến nơi, ao vườn đều như xưa.</TD>
<TD> Phù Dung đó! Mặt ai đâu tá?</TD>
</TR>
<TR>
<TD>58</TD>
<TD>太液芙蓉未央柳</TD>
<TD> Thái Dịch <A HREF="#13">(13)</A> phù dung Vị Ương <A HREF="#14">(14)</A> liễu</TD>
<TD> Này là phù dung ao Thái Dịch, này là liễu cung Vị Ương.</TD>
<TD> Mày liễu đâu? Cho lá còn như!</TD>
</TR>
<TR>
<TD>59</TD>
<TD>芙蓉如面柳如眉</TD>
<TD> Phù Dung như diện liễu như mi</TD>
<TD> Phù dung trông như khuôn mặt, liễu trông như nét mày của người đã khuất.</TD>
<TD> Càng trông hoa liễu năm xưa,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>60</TD>
<TD>對此如何不淚垂</TD>
<TD> Đối thử như hà bất lệ thùy</TD>
<TD> Trước cảnh ấy, làm sao khỏi rơi nước mắt?</TD>
<TD> Càng xui nước mắt như mưa ướt đầm.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>61</TD>
<TD>春風桃李花開日</TD>
<TD> Xuân phong đào lý hoa khai nhật</TD>
<TD> Nào là ngày hoa đào, hoa lý nở trong gió xuân,</TD>
<TD> Xuân đào lý gió đêm huê nở,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>62</TD>
<TD>秋雨梧桐葉落時</TD>
<TD> Thu vũ ngô đồng diệp lạc thì</TD>
<TD> nào là lúc lá ngô đồng rơi trong mưa thu.</TD>
<TD> Thu khi mưa rụng lá thu đồng.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>63</TD>
<TD>西宮南內多秋草</TD>
<TD> Tây cung Nam nội đa thu thảo</TD>
<TD> Tại cung tây, điện nam, cỏ thu mọc nhiều.</TD>
<TD> Kìa Nam Uyển, nọ Tây Cung,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>64</TD>
<TD>落葉滿階紅不掃</TD>
<TD> Lạc diệp mãn giai hồng bất tảo</TD>
<TD> Lá rụng đỏ đầy thềm không ai quét.</TD>
<TD> Đầy thềm ai quét lá hồng thu rơi.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>65</TD>
<TD>梨園子弟白髮新</TD>
<TD> Lê viên <A HREF="#15">(15)</A> tử đệ bạch phát tân</TD>
<TD> Các con em chốn Lê Viên tóc đã trắng xóa.</TD>
<TD> Vườn lê cũ những ai con hát,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>66</TD>
<TD>椒房阿監青娥老</TD>
<TD> Tiêu phòng a giám <A HREF="#16">(16)</A> thanh nga <A HREF="#17">(17)</A> lão</TD>
<TD> Những viên giám thị nơi tiêu phòng, những nàng trẻ tuổi trước kia bây giờ đã già rồi.</TD>
<TD> Mái tóc coi trắng phớt lạ lùng.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>67</TD>
<TD>夕殿螢飛思悄然</TD>
<TD> Tịch điện huỳnh phi tứ tiễu nhiên</TD>
<TD> Đơm đóm bay quanh điện chiều, tứ buồn man mác.</TD>
<TD> Những ai coi giữ tiêu phòng?</TD>
</TR>
<TR>
<TD>68</TD>
<TD>孤燈挑盡未成眠</TD>
<TD> Cô đăng khiêu tận vị thành miên</TD>
<TD> Khêu hết bấc ngọn đèn cô đơn, vẫn không thành giấc ngủ.</TD>
<TD> Mày xanh thuở ấy nay cùng già nhăn.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>69</TD>
<TD>遲遲鐘鼓初長夜</TD>
<TD> Trì trì chung cổ sơ trường dạ</TD>
<TD> Tiếng chuông, trống điểm thong thả, báo hiệu mới là khoảng đầu của đêm dài.</TD>
<TD> Trước cung điện nhìn sân đêm tối,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>70</TD>
<TD>耿耿星河欲曙天</TD>
<TD> Cảnh cảnh tinh hà dục thự thiên</TD>
<TD> Những ngôi sao trên dòng Thiên Hà lấp lánh như sắp trời sáng.</TD>
<TD> Đom đóm bay gợi mối u sầu.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>71</TD>
<TD>鴛鴦瓦冷霜華重</TD>
<TD> Uyên ương ngõa lãnh sương hoa trọng</TD>
<TD> Ngói uyên ương lạnh mang nặng giọt sương.</TD>
<TD> Ngọn đèn khêu đã cạn dầu,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>72</TD>
<TD>翡翠衾寒誰與共</TD>
<TD> Phỉ thúy khâm hàn thùy dữ cộng</TD>
<TD> Chăn phỉ thúy lạnh, cùng ai chung đắp?</TD>
<TD> Khó thay! giấc ngủ dễ hầu ngủ xong!</TD>
</TR>
<TR>
<TD>73</TD>
<TD>悠悠生死別經年</TD>
<TD> Du du sinh tử biệt kinh niên</TD>
<TD> Kẻ sống, người chết cách biệt nhau hàng năm trường đằng đẵng.</TD>
<TD> Tiếng canh tối từng tùng điểm trống,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>74</TD>
<TD>魂魄不曾來入夢</TD>
<TD> Hồn phách bất tằng lai nhập mộng</TD>
<TD> Hồn phách nàng chưa từng vào trong giấc mộng quân vương.</TD>
<TD> Năm canh dài chẳng giống đêm xưa.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>75</TD>
<TD>臨邛道士鴻都客</TD>
<TD> Lâm Cung <A HREF="#18">(18)</A> đạo sĩ Hồng Đô <A HREF="#19">(19)</A> khách</TD>
<TD> Có nhà đạo sĩ huyện Lâm Cung, là khách nơi Hồng Đô,</TD>
<TD> Sông Ngân lấp lánh sao thưa,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>76</TD>
<TD>能以精誠致魂魄</TD>
<TD> Năng dĩ tinh thành trí hồn phách</TD>
<TD> có thể dùng lòng chân thành đem hồn phách trở về được.</TD>
<TD> Trời chưa muốn sáng, sao chưa sáng trời?</TD>
</TR>
<TR>
<TD>77</TD>
<TD>為感君王輾轉思</TD>
<TD> Vị cảm quân vương triển chuyển tứ</TD>
<TD> Vì cảm động tấm lòng thương nhớ dằn dọc của vua</TD>
<TD> Trên mái ngói sương rơi áo lạnh,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>78</TD>
<TD>遂教方士殷勤覓</TD>
<TD> Toại giao phương sĩ <A HREF="#20">(20)</A> ân cần mịch</TD>
<TD> đạo sĩ liền sai phương sĩ ân cần tìm kiếm hộ.</TD>
<TD> Trong chăn nằm bên cạnh là ai?</TD>
</TR>
<TR>
<TD>79</TD>
<TD>排空馭氣奔如電</TD>
<TD> Bài không ngự khí bôn như điện</TD>
<TD> Lướt mây, cưỡi không khí, chạy nhanh như làn chớp.</TD>
<TD> Cách năm sống thác đôi nơi,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>80</TD>
<TD>升天入地求之遍</TD>
<TD> Thăng thiên nhập địa cầu chi biến</TD>
<TD> Lên trời, vào trong đất, tìm kiếm khắp nơi.</TD>
<TD> Thấy đâu hồn phách vãng lai giấc nồng!</TD>
</TR>
<TR>
<TD>81</TD>
<TD>上窮碧落下黃泉</TD>
<TD> Thượng cùng bích lạc <A HREF="#21">(21)</A> hạ hoàng tuyền</TD>
<TD> Bên trên lên đến khoảng trời biếc, phía dưới xuống đến tận suối vàng.</TD>
<TD> Khách đạo sĩ Lâm Cùng có gã,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>82</TD>
<TD>兩處茫茫皆不見</TD>
<TD> Lưỡng xứ mang mang giai bất kiến</TD>
<TD> Cả hai nơi mênh mông, đều không thấy đâu cả.</TD>
<TD> Chơi Hồng Đô phép lạ thần thông.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>83</TD>
<TD>忽聞海上有仙山</TD>
<TD> Hốt văn hải thượng hữu tiên san</TD>
<TD> Bỗng đâu nghe nói có non tiên trên mặt biển.</TD>
<TD> Xót vì vua chúa nhớ nhung,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>84</TD>
<TD>山在虛無縹緲間</TD>
<TD> San tại hư vô phiếu diểu gian</TD>
<TD> Núi này ở trong khoảng hư vô thăm thẳm.</TD>
<TD> Mời sai phương sĩ hết lòng ra tay.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>85</TD>
<TD>樓閣玲瓏五雲起</TD>
<TD> Lâu các linh lung ngũ vân khởi</TD>
<TD> Nào lầu, nào gác lóng lánh trong năm sắc mây.</TD>
<TD> Cưỡi luồng gió như bay như biến,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>86</TD>
<TD>其中綽約多仙子</TD>
<TD> Kỳ trung xước ước <A HREF="#22">(22)</A> đa tiên tử</TD>
<TD> Có nhiều nàng tiên dáng diệu lả lướt, yếu đuối.</TD>
<TD> Trên trời xanh, dưới đến đất đen.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>87</TD>
<TD>中有一人字太真</TD>
<TD> Trung hữu nhất nhân tự Thái Chân <A HREF="#23">(23)</A></TD>
<TD> Trong số những người này, có một nàng tên gọi là Thái Chân</TD>
<TD> Hai nơi bích lạc, hoàng tuyền,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>88</TD>
<TD>雪膚花貌參差是</TD>
<TD> Tuyết phu hoa mạo sâm si thị</TD>
<TD> da tuyết, mặt hoa trông tương tự Quí Phi.</TD>
<TD> Dưới trên tìm khắp, mơ huyền thấy chi.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>89</TD>
<TD>金闕西廂叩玉扃</TD>
<TD> Kim khuyết tây sương khấu ngọc quynh</TD>
<TD> Phương sĩ gõ cánh ngọc nơi cửa vàng hiên tây</TD>
<TD> Sực nghe nói tìm đi mé bể,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>90</TD>
<TD>轉教小玉報雙成</TD>
<TD> Chuyển giao Tiểu Ngọc <A HREF="#24">(24)</A> báo Song Thành <A HREF="#25">(25)</A></TD>
<TD> nhờ cậy nàng Tiểu Ngọc báo tin cho nàng Song Thành.</TD>
<TD> Có non tiên ngoài phía hư không.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>91</TD>
<TD>聞道漢家天子使</TD>
<TD> Văn đạo Hán gia thiên tử sứ</TD>
<TD> Nghe nói có sứ giả của Thiên tử nhà Hán,</TD>
<TD> Rỡ ràng cung điện linh lung,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>92</TD>
<TD>九華帳裡夢魂驚</TD>
<TD> Cửu hoa trướng <A HREF="#26">(26)</A> lý mộng hồn kinh</TD>
<TD> nàng giật mình kinh động trong trướng hoa.</TD>
<TD> Xa trông năm sắc mây lồng đẹp sao!</TD>
</TR>
<TR>
<TD>93</TD>
<TD>攬衣推枕起徘徊</TD>
<TD> Lãm y thôi chẩm khởi bồi hồi</TD>
<TD> Nàng kéo lên, đẩy gối, bồi hồi trở dậy.</TD>
<TD> Trong tha thướt biết bao tiên tử,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>94</TD>
<TD>珠箔銀屏迤邐開</TD>
<TD> Châu bạc ngân bình dĩ lệ khai</TD>
<TD> Rèm châu, bình bạc chậm chậm mở ra.</TD>
<TD> Một nàng tiên tên chữ Ngọc Chân.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>95</TD>
<TD>雲鬢半偏新睡覺</TD>
<TD> Vân mấn bán thiên tân thụy giác</TD>
<TD> Mớ tóc mây lêch sang một bên, nàng vừa trở dậy</TD>
<TD> Mặt hoa da tuyết trắng ngần,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>96</TD>
<TD>花冠不整下堂來</TD>
<TD> Hoa quan bất chỉnh hạ đường lai</TD>
<TD> Mũ hoa không ngay ngắn, nàng bước xuống nhà đi tới.</TD>
<TD> Dáng như người ấy có phần phải chăng?</TD>
</TR>
<TR>
<TD>97</TD>
<TD>風吹仙袂飄飄舉</TD>
<TD> Phong xuy tiên duệ phiêu phiêu cử</TD>
<TD> Gió thổi vào tay áo phất phới,</TD>
<TD> Mái tây gõ cửa vàng then ngọc,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>98</TD>
<TD>猶似霓裳羽衣舞</TD>
<TD> Do tự Nghê Thường vũ y vũ</TD>
<TD> còn giống như lúc nàng múa khúc Nghê Thường vũ y.</TD>
<TD> Cậy đưa tin Tiểu Ngọc, Song Thành.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>99</TD>
<TD>玉容寂寞淚闌干</TD>
<TD> Ngọc dung tịch mịch lệ lan can</TD>
<TD> Mặt ngọc lặng lẽ, nước mắt chan hòa,</TD>
<TD> Nghe tin sứ giả Hán Đình,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>100</TD>
<TD>梨花一枝春帶雨</TD>
<TD> Lê hoa nhất chi xuân đái vũ</TD>
<TD> trông nàng như một cành hoa lê mang nặng mưa xuân.</TD>
<TD> Cửu Hoa trong trướng giật mình giấc mơ.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>101</TD>
<TD>含情凝睇謝君王</TD>
<TD> Hàm tình ngưng thế tạ quân vương</TD>
<TD> Chứa chan tình cảm, nàng nhìn đăm đăm, cảm tạ quân vương.</TD>
<TD> Cầm áo dây, thẩn thơ buồn bực,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>102</TD>
<TD>一別音容兩渺茫</TD>
<TD> Nhất biệt âm dong lưỡng diểu mang</TD>
<TD> Từ khi ly biệt đến giờ, tiếng nói cùng vẻ mặt cả hai đều cách trở xa xôi.</TD>
<TD> Mở rèm châu bình bạc lần ra.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>103</TD>
<TD>昭陽殿裡恩愛絕</TD>
<TD> Chiêu Dương <A HREF="#27">(27)</A> điện lý ân ái tuyệt</TD>
<TD> Trong điện Chiêu Dương, ân ái đọan tuyệt.</TD>
<TD> Bâng khuâng nửa mái tây tà,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>104</TD>
<TD>蓬萊宮中日月長</TD>
<TD> Bồng Lai <A HREF="#28">(28)</A> cung trung nhật nguyệt trường</TD>
<TD> Trong cung Bồng Lai, ngày tháng kéo dài.</TD>
<TD> Thềm cao xuống chiếc mũ hoa lệch đầu.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>105</TD>
<TD>回頭下望人寰處</TD>
<TD> Hồi thủ hạ vọng nhân hoàn xứ</TD>
<TD> Quay đầu nhìn xuống cõi trần hoàn,</TD>
<TD> Phới tay áo, bay màu ngọn gió,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>106</TD>
<TD>不見長安見塵霧</TD>
<TD> Bất kiến Tràng An kiến trần vụ</TD>
<TD> Thiếp không thấy Trường An đâu, chỉ thấy sương mú cùng cát bụi.</TD>
<TD> Giống Nghê Thường khúc múa năm xưa.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>107</TD>
<TD>唯將舊物表深情</TD>
<TD> Duy tương cựu vật biểu thâm tình</TD>
<TD> Thiếp chỉ còn biết mang vật cũ để biểu lộ tình yêu sâu xa thắm thiết.</TD>
<TD> Lệ dàn mặt ngọc lưa thưa,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>108</TD>
<TD>鈿合金釵寄將去</TD>
<TD> Điền hợp kim thoa ký tương khứ</TD>
<TD> Đây là hộp hoa điền và cành kim thoa, xin gửi người mang đi.</TD>
<TD> Cành lê hoa chíu hạt mưa xuân đầm.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>109</TD>
<TD>釵留一股合一扇</TD>
<TD> Thoa lưu nhất cổ hợp nhất phiến</TD>
<TD> Thiếp lưu lại một hộp hoa điền và một cành kim thoa.</TD>
<TD> Ngừng nước mắt âm thầm buồn bã,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>110</TD>
<TD>釵擘黃金合分鈿</TD>
<TD> Thoa phách hoàng kim hợp phân điền</TD>
<TD> Bẻ vàng ở kim thoa, lấy hoa điền trong hộp gửi lại chàng.</TD>
<TD> Đội ơn lòng, xin tạ quân vương.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>111</TD>
<TD>但教心似金鈿堅</TD>
<TD> Đãn giao tâm tự kim điền kiên</TD>
<TD> Mong rằng lòng ai cũng bền vững như vàng và hoa điền này.</TD>
<TD> Từ ngày cách trở đôi phương,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>112</TD>
<TD>天上人間會相見</TD>
<TD> Thiên thượng nhân gian hội tương kiến</TD>
<TD> Rồi sẽ có ngày trân trời và cõi người trông thấy nhau.</TD>
<TD> Vắng tanh tăm tiếng, mơ màng hình dong.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>113</TD>
<TD>臨別殷勤重寄詞</TD>
<TD> Lâm biệt ân cần trùng ký từ</TD>
<TD> Lúc từ biệt, quân vương ân cần căn dặn nhiều lần.</TD>
<TD> Nơi Đế điện rứt vòng ân ái,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>114</TD>
<TD>詞中有誓兩心知</TD>
<TD> Từ trung hữu thệ lưỡng tâm tri</TD>
<TD> Trong lời căn dặn ấy, có lời thề riêng hai tấm lòng biết được.</TD>
<TD> Chốn Tiên Cung thư thái tháng ngày,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>115</TD>
<TD>七月七日長生殿</TD>
<TD> Thất nguyệt thất nhật Trường Sinh <A HREF="#29">(29)</A> điện</TD>
<TD> Chúng tôi thề thốt ở điện Trường Sinh ngày mùng bảy tháng bảy</TD>
<TD> Cõi trần ngoảnh lại mà hay,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>116</TD>
<TD>夜半無人私語時</TD>
<TD> Dạ bán vô nhân tư ngữ thì</TD>
<TD> lúc nửa đêm vắng vẻ, trong khi trò truyện riêng với nhau.</TD>
<TD> Tràng An chẳng thấy, thấy đầy bụi nhơ.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>117</TD>
<TD>在天願作比翼鳥</TD>
<TD> Tại thiên nguyện tác tị dực điểu <A HREF="#30">(30)</A></TD>
<TD> Trên trời nguyện làm chim liền cánh,</TD>
<TD> Lấy chi tỏ tình xưa thâm thú?</TD>
</TR>
<TR>
<TD>118</TD>
<TD>在地願為連理枝</TD>
<TD> Tại địa nguyện vi liên lý chi <A HREF="#31">(31)</A></TD>
<TD> dưới đất nguyện làm cây liền cành.</TD>
<TD> Gửi cành thoa vật cũ cầm xuôi.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>119</TD>
<TD>天長地久有時盡</TD>
<TD> Thiên trường địa cửu hữu thời tận</TD>
<TD> Trời đất lâu dài còn có lúc hết,</TD>
<TD> Thoa vàng hộp khảm phân đôi,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>120</TD>
<TD>此恨綿綿無絕期</TD>
<TD> Thử tình miên miên vô tuyệt kỳ</TD>
<TD> nhưng mối hận này triền miên không có lúc nào nguôi.</TD>
<TD> Nửa xin để lại, nửa thời đem đi.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>121</TD>
<TD></TD>
<TD></TD>
<TD></TD>
<TD> Chỉ xin nguyện lòng ghi tạc dạ,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>122</TD>
<TD></TD>
<TD></TD>
<TD> <B>Trần Trọng San</B>
(Thơ Đường 2, Bắc Đẩu 1970,
Việt Nam)</TD>
<TD> Tựa thoa vàng bền chắc không phai,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>123</TD>
<TD></TD>
<TD></TD>
<TD></TD>
<TD> Thời cho cách trở đôi nơi,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>124</TD>
<TD></TD>
<TD></TD>
<TD></TD>
<TD> Nhân gian rồi với trên trời gặp nhau.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>125</TD>
<TD></TD>
<TD></TD>
<TD></TD>
<TD> Ân cần dặn mấy câu lâm biệt,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>126</TD>
<TD></TD>
<TD></TD>
<TD></TD>
<TD> Lời thề xưa lòng biết với lòng,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>127</TD>
<TD></TD>
<TD></TD>
<TD></TD>
<TD> Là đêm Trùng Thất ngồi chung,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>128</TD>
<TD></TD>
<TD></TD>
<TD></TD>
<TD> Trường Sinh sân điện vắng không bóng người.</TD>
</TR>
<TR>
<TD>129</TD>
<TD></TD>
<TD></TD>
<TD></TD>
<TD> Xin kết nguyện chim trời liền cánh,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>130</TD>
<TD></TD>
<TD></TD>
<TD></TD>
<TD> Xin làm cây cành nhánh liền nhau,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>131</TD>
<TD></TD>
<TD></TD>
<TD></TD>
<TD> Thấm chi trời đất dài lâu,</TD>
</TR>
<TR>
<TD>132</TD>
<TD></TD>
<TD></TD>
<TD></TD>
<TD> Giận này dằng dặc dễ hầu có nguôi …</TD>
</TR>
<TR>
<TD>133</TD>
<TD></TD>
<TD></TD>
<TD></TD>
<TD></TD>
</TR>
<TR>
<TD>134</TD>
<TD></TD>
<TD></TD>
<TD></TD>
<TD> <H2>Tản Đà</H2></TD>
</TR>


</TABLE>
<HR>
<P>
Chú thích:<BR><BR>
</P>
<A name = 1></A>
<B>(1) Hán Hoàng</B>: Chỉ Đường Minh Hoàng 唐明皇. Bạch Cư Dị 白居易 là bầy tôi nhà Đường, không tiện kể lại truyện Minh Hoàng, nên phải xưng như thế.
</P>
<A name = 2></A>
<B>(2) Hoa Thanh trì</B>: Tên ao, ở trên núi Nam Ly 南驪, huyện Lâm Đồng 臨潼, tỉnh Thiểm Tây 陝西.
</P>
<A name = 3></A>
<B>(3) Bộ dao</B>: Tên vật trang sức trên đầu phụ nữ thời cổ, lúc đi lung lay vì có những tua ngọc giủ xuống.
</P>
<A name = 4></A>
<B>(4) Ly Cung</B>: Tức là cung Hoa Thanh.
</P>
<A name = 5></A>
<B>(5) Ngư Dương</B>: Nay là đất hai huyện Kế 薊và Bình Cốc, thuộc tỉnh Hà Nam. An Lộc Sơn 安祿山 nổi loạn ở đây.
</P>
<A name = 6></A>
<B>(6) Nghê thường vũ y khúc</B>: Tên khúc múa thần tiên.
</P>
<A name = 7></A>
<B>(7) Hoa điền</B>: Đồ trang sức cài đầu phụ nữ.
</P>
<A name = 8></A>
<B>(8) Ngọc tao đầu</B>: Tên một thứ trâm bằng ngọc.
</P>
<A name = 9></A>
<B>(9) Kiếm Các</B>: Tên đất ở tỉnh Tứ Xuyên 四川.
</P>
<A name = 10></A>
<B>(10) Nga My</B>: Tên núi, nay ở phía tây nam huyện Nga My, tỉnh Tứ Xuyên 四川.
</P>
<A name = 11></A>
<B>(11) Văn linh</B>: Khi đến Tà Cốc, Đường Huyền Tông 唐玄宗 nghe tiếng chiêng trong lúc mưa dầm, buồn bã vì nhớ tới Quý Phi, liền làm ra khúc ca gọi là Vũ Lâm Linh khúc (khúc chiêng trong lúc mưa dầm).
</P>
<A name = 12></A>
<B>(12) Mã Ngôi</B>: Tên đất, nay ở phía tây huyện Hưng Bình 興平, tỉnh Thiểm Tây 陝西, nơi Dương Quý Phi chết.
</P>
<A name = 13></A>
<B>(13) Thái Dịch</B>: Tên ao.
</P>
<A name = 14></A>
<B>(14) Vị Ương</B>: Tên cung.
</P>
<A name = 15></A>
<B>(15) Lê Viên</B>: Nơi diễn kịch trong cung đời Đường. Vua Minh Hoàng có một đội con hát riêng kén những con nhà tử tế, dạy lập trong vườn riêng gọi là "lê viên". Bọn con gái đó được gọi là "lê viên tử đệ", hoặc dài dòng hơn "Hoàng đế lê viên tử đệ".
</P>
<A name = 16></A>
<B>(16) A giám</B>: Chức giám thị trong cung.
</P>
<A name = 17></A>
<B>(17) Thanh nga</B>: Các cung nữ trẻ tuổi.
</P>
<A name = 18></A>
<B>(18) Lâm Cung</B>: Tên huyện đời Đường, thuộc tỉnh Tứ Xuyên 四川.
</P>
<A name = 19></A>
<B>(19) Hồng Đô</B>: Chỉ kinh đô thần tiên.
</P>
<A name = 20></A>
<B>(20) Phương sĩ</B>: Đạo sĩ, người theo về phương thuật như phù thủy, phu tiên, v.v.
</P>
<A name = 21></A>
<B>(21) Bích lạc, Hoàng tuyền</B>: Khoảng không xanh biếc ở trên trời. Hoàng tiền là suối vàng, dưới âm phủ.
</P>
<A name = 22></A>
<B>(22) Xước ước</B>: Dáng điệu yếu đuối.
</P>
<A name = 23></A>
<B>(23) Thái Chân</B>: Tên Dương Quý Phi.
</P>
<A name = 24></A>
<B>(24) Tiểu Ngọc</B>: Tên người. Đây chỉ thị nữ của các nàng tiên.
</P>
<A name = 25></A>
<B>(25) Song Thành</B>: Tức Đổng Song Thành, thị nữ của Tây Vương Mẫu 西王母.
</P>
<A name = 26></A>
<B>(26) Cửu hoa trướng</B>: Trướng có dệt các các vẻ rực rỡ.
</P>
<A name = 27></A>
<B>(27) Chiêu Dương</B>: Tên điện, nơi Dương Quý Phi ở lúc sinh thời.
</P>
<A name = 28></A>
<B>(28) Bồng Lai</B>: Tên cung.
</P>
<A name = 29></A>
<B>(29) Trường Sinh</B>: Tên điện trong cung nhà Đường.
</P>
<A name = 30></A>
<B>(30) Tị dực điểu</B>: Chim liền cánh. Sách Nhĩ Nhã 爾雅 nói rằng: "Phương nam có loài chim liền cánh, không liền cánh không bay, tên là chim kiêm kiêm 鶼鶼.
</P>
<A name = 31></A>
<B>(31) Liên lý chi</B>: Hai cành khác gốc mà nối liền nhau.
</P>
<A HREF="#TOP">TOP</A><BR>
<BR><BR><BR><BR><BR><BR><BR><BR><BR><BR><BR><BR><BR><BR><BR><BR><BR><BR><BR><BR><BR><BR><BR><BR>
</BODY>
</HTML>