振
chấn, chân♦ (Động) Rung, giũ, lắc, khua. ◎Như: chấn vũ 振羽 giũ cánh, chấn linh 振鈴 rung chuông.
♦ (Động) Cứu giúp. § Cùng nghĩa với chẩn 賑. ◇Chiến quốc sách 戰國策: Chấn khốn cùng, bổ bất túc, thị trợ vương tức kì dân giả dã 振困窮, 補不足, 是助王息其民者也 (Tề sách tứ 齊策四) Giúp đỡ những kẻ khốn cùng, thiếu thốn, (như vậy) là giúp vua (Tề) cứu vớt, an ủi nhân dân của nhà vua.
♦ (Động) Phấn khởi, làm cho hăng hái. ◎Như: chấn tác tinh thần 振作精神 phấn chấn tinh thần lên.
♦ (Động) Chấn chỉnh. ◇Sử Kí 史記: Hoàng đế kế tục tu đức chấn binh 黃帝繼續修德振兵 (Ngũ đế bổn kí 五帝本記) Hoàng đế kế tục sửa đức, chấn chỉnh quân đội.
♦ (Động) Vang dội, lẫy lừng, rung chuyển. § Thông chấn 震. ◎Như: uy chấn thiên hạ 威振天下 oai lẫy lừng thiên hạ.
♦ (Động) Thu nhận. ◇Trung Dung 中庸: Chấn hà hải nhi bất tiết 振河海而不洩 Thu nhận cả sông biển mà không tiết lậu.
♦ (Động) Thôi, dừng lại. ◇Trang Tử 莊子: Vong niên vong nghĩa, chấn ư vô cánh, cố ngụ chư vô cánh 忘年忘義, 振於無竟, 故寓諸無竟 (Tề vật luận 齊物論) Quên tuổi mình quên thị phi, dừng ở chỗ vô cùng, cho nên gửi mình vào chỗ vô cùng.
♦ Một âm là chân. (Hình) Chân chân 振振 dày dặn, đông đúc tốt tươi. ◇Thi Kinh 詩經: Chung tư vũ, Sân sân hề, Nghi nhĩ tử tôn, Chân chân hề 螽斯羽, 詵詵兮, 宜爾子孫, 振振 兮 (Chu Nam 周南, Chung tư 螽斯) Cánh con giọt sành, Tụ tập đông đảo hề, Thì con cháu mày, Đông đúc hề.
1. [振動] chấn động 2. [振筆] chấn bút 3. [振興] chấn hưng 4. [振起] chấn khởi 5. [振刷] chấn loát 6. [振發] chấn phát 7. [振作] chấn tác