拔
bạt, bội♦ (Động) Nhổ, rút. ◎Như: bạt thảo 拔草 nhổ cỏ, bạt kiếm 拔劍 rút gươm, liên căn bạt khởi 連根拔起 nhổ cả rễ lên. ◇Tam quốc diễn nghĩa 三國演義: Bạt trại thối binh 拔寨退兵 (Đệ thập nhất hồi) Nhổ trại lui binh.
♦ (Động) Hút ra, kéo ra ngoài. ◎Như: bạt độc 拔毒 hút độc, bạt xuất nùng lai 拔出膿來 lấy mủ ra.
♦ (Động) Cải biến, dời đổi. ◎Như: kiên nhẫn bất bạt 堅忍不拔 kiên nhẫn không đổi.
♦ (Động) Trừ khử. ◎Như: bạt họa căn 拔禍根 trừ gốc họa hoạn.
♦ (Động) Cất nhắc, tuyển chọn. ◎Như: đề bạt 提拔 cất nhắc, chân bạt 甄拔 tiến cử.
♦ (Động) Vượt trội. ◎Như: xuất loại bạt tụy 出類拔萃 vượt trội mọi người.
♦ (Động) Đánh chiếm. ◇Chiến quốc sách 戰國策: Tần bạt Nghi Dương 秦拔宜陽 (Chu sách nhất 周策一) (Quân) Tần lấy được Nghi Dương.
♦ (Danh) Chuôi mũi tên. ◇Thi Kinh 詩經: Công viết tả chi, Xả bạt tắc hoạch 公曰左之, 舍拔則獲 (Tần phong 秦風, Tứ thiết 駟驖) Vua nói đánh xe qua trái, Buông chuôi mũi tên bắn trúng ngay.
♦ (Phó) Nhanh, vội. ◇Lễ Kí 禮記: Vô bạt lai, vô báo vãng 毋拔來, 毋報往 (Thiểu lễ 少禮) Chớ vội đến, chớ báo đi.
♦ Một âm là bội. (Động) Đâm cành nẩy lá. ◇Thi Kinh 詩經: Tạc vực bội hĩ 柞棫拔矣 (Đại nhã 大雅, Miên 綿) Cây tạc cây vực đâm cành nẩy lá sum suê.
1. [英拔] anh bạt 2. [挺拔] đĩnh bạt 3. [拔刀相助] bạt đao tương trợ 4. [拔群] bạt quần 5. [拔山舉鼎] bạt san cử đỉnh 6. [拔俗] bạt tục 7. [拔萃] bạt tụy 8. [拔城] bạt thành 9. [拔身] bạt thân 10. [拔尤] bạt vưu 11. [拔幟易幟] bạt xí dịch xí 12. [舉鼎拔山] cử đỉnh bạt sơn 13. [孤拔] cô bạt 14. [出類拔萃] xuất loại bạt tụy